Przedszkole Miejskie nr 7 Biuletyn Informacji Publicznej

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 7
W ŚWIĘTOCHŁOWICACH


WSTĘP

We współczesnym świecie ogromnie nasiliły się problemy dotyczące wzajemnych relacji między ludźmi. Wszyscy odczuwamy nadmiar agresji, brak tolerancji, empatii wśród ludzi, często zauważamy nie tylko u dzieci, ale także u dorosłych brak podstawowych umiejętności społecznych.
Nie ulega wątpliwości, że sprzyja temu sposób życia i warunki, jakie dyktuje nam współczesny świat. Z jednej strony – „robienie kariery” czyli osiąganie wysokiego statusu materialnego i społecznego, a z drugiej – „imanie się” różnych zajęć i szukanie pracy, by godnie przeżyć, a także model życia „reklamowany” przez środki masowego przekazu sprawiło, że rodzice nie mają czasu dla dzieci i nie zawsze rozumieją, że dzieci nie są przedmiotami, które można odstawić na półkę, gdy przeszkadzają, ale są żywymi istotami odczuwającymi potrzebę kontaktu z rodzicami, potrzebującymi ich uwagi, zainteresowania, miłości. Dzieci oczekują, że dorośli – rodzice, nauczyciele, wskażą im ścieżkę po której mogą bezpiecznie kroczyć, by nauczyć się wszystkiego, czego będą potrzebować w dorosłym życiu. Gdy tymczasem dorośli najczęściej wypełniają dzieciom czas programami telewizyjnymi i grami komputerowymi. Niestety, zarówno komputer, jak i środki masowego przekazu zniekształcają rzeczywisty obraz świata i ludzi, nasilają w dzieciach przekonanie, że to zewnętrzne piękno, pieniądz i siła rządzi światem i należy się im podporządkować. A przecież tak nie jest.
Dzieci chcą i potrzebują rozumieć reguły rządzące ich światem. Chcą wiedzieć, czego się od nich oczekuje, jakie są ich relacje z innymi ludźmi, jak daleko mogą się posunąć oraz co się dzieje, kiedy posuną się za daleko.
Świat pozbawiony norm i zasad tylko pozornie wydaje się otwarty, ale tak naprawdę nie jest bezpieczny, a dzieciom łatwiej żyje się w świecie, gdzie dokładnie wiadomo, co i kiedy można zrobić. Dzięki systemowi zasad czują się dużo bezpieczniej i pewniej, uczą się żyć w społeczeństwie zgodnie z obowiązującymi normami.
Dzieci, by dobrze funkcjonowały potrzebują jasnego, przewidywalnego i konsekwentnie przestrzeganego przez dorosłych systemu zasad. Zasady te, to granice, które wyznaczają ścieżkę, po której dzieci mogą bezpiecznie kroczyć.
Dzieci chcą, by dorośli – rodzice, nauczyciele, byli rzeczywiście dorosłymi. Oczekują od nich, aby zdecydowanie i pewnie wytyczali jasno określone i stabilne granice. Od tego zależy ich poczucie bezpieczeństwa. Akt opartego na szacunku wytyczania granic zawiera w sobie bardzo silny przekaz: Jestem dorosły. Jestem silny i odpowiedzialny. Możesz liczyć na to, że poprowadzę cię we właściwym kierunku.
Wytyczanie granic jest procesem, w którym dorośli uczą dzieci obowiązujących zasad i oczekiwanych zachowań. Granice pomagają dzieciom zrozumieć siebie i otaczający je świat oraz stwarzają odpowiednie warunki do nauki i odkrywania świata.
Opracowany przez nas program wychowawczy dokładnie określa zasady i normy obowiązujące w naszym przedszkolu, wyznacza granice, a także konsekwencje ich nieprzestrzegania i przekraczania. Konsekwencje, nie kary.
Kara jest zrobieniem przykrości danej osobie, najczęściej pod wpływem różnych emocji karzemy raz łagodnie, a raz surowo za takie samo zachowanie. W zależności od poziomu wzburzenia osoby dorosłej, od jej nastroju zależy wysokość kary. Kara często wymierzana jest po to, by udowodnić, kto tu rządzi i kto jest górą. Kara rodzi w dzieciach gniew, strach, chęć odwetu, a także poczucie odrzucenia emocjonalnego. To nie są uczucia, jakie chcemy wzbudzać w dzieciach.
Dlatego nasz program wychowawczy wyznacza konsekwencje, które są naturalnym wynikiem zachowania się dziecka. Różnią się od kar przede wszystkim tym, ze nie są formą złości czy odreagowania. Są stałe i niezależne od naszego humoru, nastroju czy sympatii dla danego dziecka, a zależą jedynie od jego zachowania. Konsekwencje to zaplanowane następstwa zachowania dziecka, odpowiednie do skali przewinienia i zapowiedziane z góry. Konsekwencje, w przeciwieństwie do kar uczą dziecka odpowiedzialności za własne postępowanie, ponieważ dzięki nim doświadcza ono skutków swoich wyborów i zachowań.
Stosowanie konsekwencji sprawia, że to, co mówimy pozostaje w zgodzie z tym, co robimy, gdyż dzieci uczą się w sposób konkretny. Ich przekonania oraz postrzeganie opierają się w głównej mierze na tym, czego doświadczają, a nie na tym, co zostanie im powiedziane. Dlatego nasze słowa, czyli opracowane zasady będą znajdowały potwierdzenie w działaniach czyli stosowanych konsekwencjach. Zasady obowiązujące w naszym przedszkolu są następujące:
1. Nie krzywdzę nikogo.
2. Mówię zawsze umiarkowanym głosem.
3. Zachowuję się kulturalnie.
4. W przedszkolu zawsze chodzę.
5. Zawsze po sobie sprzątam.
6. Okazuję wszystkim szacunek.
Konsekwencje będą wprowadzane natychmiast, będą logicznie powiązane z nieodpowiednim zachowaniem dziecka, proporcjonalne do przewinienia, pełne szacunku i zakończone przyznaniem dziecku czystego konta.
Konsekwencje stosowane podczas realizacji programu wychowawczego będą dwojakiego rodzaju:
- konsekwencje naturalne, będące skutkiem wynikającym z jakiegoś wydarzenia czy sytuacji
- konsekwencje logiczne będące zorganizowanymi możliwościami uczenia się; są zaaranżowane przez nauczycieli, doświadczane przez dziecko i mają logiczny związek z sytuacją lub niewłaściwym postępowaniem; konsekwencje logiczne polegają na odseparowaniu jednego dziecka od drugiego, dziecka od dorosłego, dziecka od przedmiotu, dziecka od czynności, bądź od przywileju; innym rodzajem konsekwencji, która będzie stosowana w ramach opracowanego programu będzie jednoetapowa lub dwuetapowa procedura przerwy.
Bardzo ważnym elementem programu oprócz wyznaczonych granic (zasad) oraz konsekwencji ich przekraczania jest zachęcanie dzieci do współpracy czyli do przestrzegania wyznaczonych norm poprzez pozytywną motywację. Pozytywna motywacja to inaczej pozytywne i zachęcające komunikaty, które zaspokajają u dzieci potrzebę przynależności, stanowią potwierdzenie ich odczuć co do własnych kompetencji oraz wartości, a także inspirują do samodzielnego stawiania czoła wyzwaniom i problemom.
Kolejnym elementem programu jest kształcenie pożądanych umiejętności za pomocą dawania przez nauczycieli przykładu, wzoru do naśladowani oraz dostrzegania sukcesów dzieci, choćby najmniejszych, poprzez wykorzystanie sytuacji, gdy dziecko pomaga, współpracuje czy robi coś dobrego i przekazywanie im zachęcających komunikatów, co pozwoli wzmocnić ich poczucie wartości i zmotywować do kroczenia po właściwej ścieżce zachowania.




I. UWAGI O REALIZACJI
Opracowany program wychowawczy przeznaczony jest do realizacji we wszystkich grupach wiekowych Przedszkola Miejskiego Nr 7 w Świętochłowicach. Ma na celu uczenie dzieci umiejętności społecznie akceptowanych, samodzielnego stawiania czoła wyzwaniom i problemom, jak również szacunku do siebie i innych.
Realizowany będzie systematycznie przez cały rok szkolny podczas codziennych zabaw zarówno w sali, jak i na powietrzu, podczas wyjść i wycieczek, podczas czynności samoobsługowych, posiłków, zajęć dydaktycznych oraz w formie specjalnie organizowanych sytuacji edukacyjno-wychowawczych.
Obejmie swoim zasięgiem nie tylko dzieci, ale także nauczycieli, personel przedszkola oraz rodziców. Nauczyciele będą doskonalić swoje umiejętności posługiwania się nowymi metodami i technikami, a następnie przekazywać swoją wiedzę i umiejętności personelowi przedszkola oraz rodzicom.


II. CELE
Główne cele programu:
- kształcenie umiejętności społecznych
- kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych i konfliktowych sytuacjach
- rozwijanie poczucia szacunku do siebie i innych
- rozwijanie odpowiedzialności
- nabywanie przez dzieci poczucia własnej wartości i kompetencji

Główne cele programu pozwoliły sformułować zasady, które będą obowiązywały w przedszkolu i których dzieci będą uczyły się przestrzegać. Zasady te doprowadzą do nabycia przez dzieci konkretnych umiejętności.


III.ZASADY OBOWIĄZUJĄCE W PRZEDSZKOLU :

1. Nie krzywdzę nikogo.
2. Mówię zawsze umiarkowanym głosem.
3. Zachowuję się kulturalnie.
4. W przedszkolu zawsze chodzę.
5. Zawsze po sobie sprzątam.
6. Okazuję wszystkim szacunek.


IV. UMIEJĘTNOŚCI DZIECI

ZASADA – OKAZUJĘ SZACUNEK INNYM

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Ufnie i bezpośrednio odnosi się do nauczycielki

II. Reaguje na polecenia nauczycielki

III. Rozumie konieczność reagowania na komunikaty i polecenia wydawane przez osoby dorosłe ( rodzice, nauczyciele, pracownicy obsługi)
Personel przedszkola dba o miłą i bezpośrednią atmosferę w przedszkolu Rodzice wyrażają się pozytywnie o przedszkolu i jego pracownikach w obecności swoich dzieci
I. Poprawnie zachowuje się w odniesieniu do własnych rodziców i wszystkich pracowników przedszkola

II. Właściwie zachowuje się w miejscach publicznych

III. Przestrzega reguł dotyczących wzajemnych relacji interpersonalnych
- zna i przestrzega prawa innych do:
nietykalności fizycznej
poszanowania ich godności ( nie przezywa, nie dokucza, nie wyśmiewa)
ich własności
- przestrzega reguł dotyczących zachowania się podczas zajęć edukacyjnych :
zna i przestrzega prawa innych do wypowiedzi
zna i przestrzega zasady nie przeszkadzania innym podczas zajęć



ZASADA – MÓWIĘ UMIARKOWANYM GŁOSEM

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Korzysta z zabawek i sprzętu w sposób nie wywołujący hałasu

II. Rozmawia z kolegami i dorosłymi umiarkowanym głosem ( przedszkole, obejście, miejsca publiczne)

III. Przestrzega kolejności wypowiedzi poprzez podniesienie ręki
Personel zwraca się do siebie i dzieci spokojnie z zachowaniem naturalnego tonu głosu. Pilnuje zasady posługiwania się umiarkowanym głosem, nie przerywania innym wypowiedzi. Rodzice zwracają się do siebie i dzieci spokojnie, umiarkowanym głosem. Pilnują przestrzegania zasady posługiwania się umiarkowanym głosem
ZASADA – W PRZEDSZKOLU ZAWSZE CHODZĘ

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Wie, że w przedszkolu nie wolno biegać

II. Stara się chodzić po przedszkolu

III. Przestrzega zasady chodzenia po przedszkolu i wie, jakie są skutki biegania
Personel zapoznaje dzieci z zasadą poruszania się po przedszkolu. Personel zapoznaje dzieci ze skutkami biegania po przedszkolu. Rodzice uwrażliwiają dzieci na bezpieczne poruszanie się po przedszkolu – chodzenie, nie bieganie.


ZASADA – ZAWSZE SPRZĄTAM PO SOBIE

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Uczestniczy we wspólnym sprzątaniu sali.
Odkłada zabawki na ich stałe miejsce

II. Porządkuje zabawki po skończonej zabawie. Przestrzega ustalonych zasad korzystania z zabawek – wie, że trzeba szanować wspólne zabawki

III. Utrzymuje porządek w szafkach i półkach indywidualnych.
Szanuje wspólne zabawki i odkłada je na wyznaczone miejsce.
Utrzymuje porządek w swoim otoczeniu ( sala, podwórko, ulica, miejsca publiczne) – wyrzuca śmieci do kosza, porządkuje swoje miejsce pracy
Personel zachęca i współuczestniczy w porządkowaniu sali po zabawie oraz wymaga utrzymywania porządku w sali Rodzice uczą, zachęcają i wymagają sprzątania zabawek po skończonej zabawie.






ZASADA - NIE KRZYWDZĘ NIKOGO

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Potrafi się bawić zgodnie z innymi dziećmi

II. Potrafi wykonywać zadanie wspólnie z kolegami

III. Potrafi organizować zabawy i współdziałać z dziećmi np. ustala rolę i spełnia ją w toku zabawy
Personel zwraca uwagę na zgodną zabawę w grupie.
W sytuacjach konfliktowych zalecane jest stosowanie następujących rozwiązań:
odseparowanie
zapewnienie czasu na ochłonięcie omówienie zaistniałej sytuacji
przeproszenie poszkodowanego Rodzice stosują te same metody wychowawcze, które są stosowane w przedszkolu.
W sytuacjach konfliktowych zalecane jest stosowanie następujących rozwiązań:
odseparowanie
zapewnienie czasu na ochłonięcie omówienie zaistniałej sytuacji
przeproszenie poszkodowanego

I. Rozumie, że inne dzieci mają prawo do zabawy tymi samymi zabawkami

II. Próbuje podejmować zabawy tematyczne, z podziałem na role i zgodnie z nim uczestniczy

III. Respektuje wspólnie ustalone zasady, obowiązujące w zabawach i grach zespołowych:
stosuje się do reguł gry
akceptuje porażkę bez przerywania gry, wykonując czynności do końca
Personel zachęca do wspólnej zabawy i dzielenia się zabawkami.
Sprawuje nadzór nad zabawą, w razie potrzeby pomaga w rozwiązywaniu konfliktów.
Uczy zasad i reguł obowiązujących w grach i zabawach.
Rodzice stosują te same zasady:
zachęcają do wspólnej zabawy
sprawują nadzór nad zabawą, w razie potrzeby pomagają w rozwiązywaniu konfliktów
uczą zasad i reguł obowiązujących w grach i zabawach
I. Korzysta z pomocy nauczyciela jako pośrednika w sytuacjach trudnych, wymagających rozstrzygnięcia

II. Radzi sobie w sytuacjach konfliktowych bez stosowania agresji

III. Rozumie, że w sytuacjach konfliktowych można spokojnie dyskutować i negocjować dla osiągnięcia kompromisu
Personel występuje w roli pośrednika w sytuacjach wymagających rozstrzygnięcia.
Uczy rozwiązywania sytuacji konfliktowych bez agresji. Rodzice występują w roli pośrednika w sytuacjach wymagających rozstrzygnięcia.
Uczą rozwiązywania sytuacji konfliktowych baz agresji.
ZASADA - ZACHOWUJĘ SIĘ KULTURALNIE

Dziecko
Personel przedszkola Rodzice
I. Rozumie znaczenie zwrotów grzecznościowych i wie, kiedy się ich używa

II. Potrafi używać zwrotów grzecznościowych w kontaktach z dziećmi i dorosłymi

III. Stosuje zwroty grzecznościowe w konfliktach z dziećmi i dorosłymi
Personel uczy rozumienia i stosowania zwrotów grzecznościowych, własnym przykładem Rodzice uczą rozumienia i stosowania zwrotów grzecznościowych, własnym przykładem
I. Spożywa posiłek przy stole, zachowuje czystość w miejscu jedzenia – nie bawi się zabawkami w trakcie jedzenia, nie kładzie się na stoliku, nie wkłada całej kanapki do buzi

II. Umie w spokoju zjeść posiłek, pamięta o cichym odstawieniu krzesełka, wie, że nie należy głośno rozmawiać, nie opiera się łokciami, nie odwraca się

III. Stosuje zasadę kulturalnego zachowania się przy stole w trakcie spożywania posiłków:
- umie przyjąć właściwą pozycję przy stole
- zachowuje się spokojnie i nie prowadzi głośnych rozmów
- nie rozmawia z pełną buzią
- posługuje się sztućcami jedząc posiłki
Personel uczy dobrych manier przy stole. Rodzice uczą dobrych manier, kulturalnego, samodzielnego spożywania posiłków, dając dziecku dobry przykład.
I. Wie, że należy myć ręce:
- przed i po posiłku
- po skorzystaniu z wc

II. Przestrzega zasad dbania o higienę osobistą
Personel uczy zasad i czuwa nad ich stosowaniem. Rodzice uczą zasad higieny osobistej i samodzielności.
V. SPOSOBY UCZENIA OBOWIAZUJACYCH ZASAD

Nauczyciele, aby nauczyć dzieci obowiązujących zasad będą stosować następujące techniki i metody:

1. BUDOWANIE CZYTELNYCH KOMUNIKATÓW
Aby dziecko mogło dokonać właściwego wyboru, czyli przestrzegało zasad, musi otrzymać jasną i przejrzystą informację – czytelny komunikat.
Czytelny komunikat :
- koncentruje się na zachowaniu ( nie zawstydza, nie obwinia, nie krytykuje, nie poniża)
- jest bezpośredni i konkretny
- wyrażony normalnym tonem, wyrażony w sposób stanowczy, opanowany, zdecydowanie ale bez podnoszenia głosu, bez krzyku
- określa konsekwencje za nieposłuszeństwo
- spełnia to, o czym mówi, jeśli zachodzi potrzeba (czytelny przekaz werbalny będzie skuteczny tylko wtedy, gdy zostanie poparty efektywnym działaniem w przypadku nieposłuszeństwa).

2. TECHNIKĘ UPEWNIANIA SIĘ
Pomaga nauczycielowi sprawdzić, czy rzeczywiście dziecko usłyszało i zrozumiało komunikat werbalny ( O co cię prosiłam ? Czy rozumiesz, co powiedziałam ? Powiedz swoimi słowami, o co prosiłam.), a także w przypadku testowania przez dziecko granic -uniknąć próby sił.

3. TECHNIKĘ PRZECIĘCIA
To nie raniąca nikogo metoda zakończenia dyskusji lub sporu zanim przerodzi się w próbę sił między dzieckiem a nauczycielem. Gdy dzieci próbują wciągnąć nauczyciela w spór czy debatę na temat obowiązujących reguł, technika przecięcia pozwala przejść do działania kończąc dyskusję (Ten temat już omówiliśmy. Koniec dyskusji. Już skończyliśmy rozmowę na ten temat.).

4. TECHNIKĘ OCHŁONIĘCIA
W sytuacjach pełnych złości i zdenerwowania ( gdy obie strony są zdenerwowane, gdy zdenerwowane jest dziecko, gdy zdenerwowany jest nauczyciel), metoda ta pomaga odzyskać panowanie nad sobą obu stronom i polega na odseparowaniu się nauczyciela od dziecka poprzez użycie procedury przerwy.

5. TECHNIKĘ OGRANICZONEGO WYBORU
Technika radzenia sobie z testowaniem granic przez dzieci i unikania prób sił, ucząca dziecko odpowiedzialności i umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Możliwości wyboru przedstawione dziecku są równocześnie wyznaczonymi granicami, jest ich nie więcej niż trzy, a dla młodszych dzieci tylko dwie. Wybór jednej z opcji jest decyzją dziecka (Co wybierasz ?), który przenosi na dziecko ciężar odpowiedzialności za podjętą decyzję. A w przypadku nie zastosowania się przez dziecko do wybranej opcji, nauczyciel przechodzi do zapowiedzianych konsekwencji.

Nauczyciele będą korzystać z minutnika, jeśli dzieci (5, 6-latki) będą ociągać się z wykonaniem powierzonych im zadań.
Złe zachowania dzieci ( bicie, popychanie, kopanie, szczypanie, plucie, przekleństwa, wyzywanie, obelgi, przykre komentarze, nieprzyzwoite gesty) będą traktowane jako przekroczenie granic, natomiast złe nastawienie dziecka przejawiające się zrzędzeniem, mamrotaniem, przewracaniem oczami, trzaskaniem drzwiami, zniecierpliwionymi minami, naburmuszonymi minami, będzie ignorowane, aby nie dostarczać dziecku wzmocnienia w postaci reakcji na tego typu zachowania.
Gdy dzieci będą odpowiadać właściwymi słowami lecz ich zachowanie będzie niewłaściwe, w sposób stanowczy i niewzruszony będą stosowane konsekwencje, aby uniknąć dalszego testowania i próby sił.
W przypadku, gdy nauczycielowi zdarzy się przekroczyć wyznaczone granice – będzie przepraszał. Takie zachowanie pokazuje dzieciom, jak szanować uczucia innych.
Niewłaściwe zachowania dzieci będą traktowane przez nauczycieli jako część normalnego procesu uczenia się, który w przypadku niektórych dzieci trwa dłużej lub nawet bardzo długo i będą dostarczać im potrzebnej ilości doświadczeń - konsekwencji, aby nauczyły się przestrzegać obowiązujących zasad.

6. KONSEKWENCJE
Konsekwencje powstrzymują niewłaściwe zachowanie. Dostarczają czytelnych i ostatecznych odpowiedzi na badawcze pytania dzieci dotyczące tego, co jest dopuszczalne oraz kto sprawuje władzę, ucząc przy tym odpowiedzialności za swoje wybory i zachowanie.

Skuteczność stosowanych konsekwencji zapewnią następujące czynniki :
- natychmiastowość – będą wyciągane natychmiast po niedopuszczalnym zachowaniu,
- spójność – wszyscy pracownicy przedszkola będą wyciągać konsekwencje w przypadku naruszania wyznaczonych granic
- logiczny związek – będą koncentrować się na zachowaniu dziecka, będą logiczną konsekwencją jego niewłaściwego zachowania
- proporcjonalność – nie za duże, nie za małe, nie za długie i nie za krótkie – mają jasno sprecyzowany początek i koniec
- szacunek – bez obwiniania, krytykowania, ośmieszania, ranienia uczuć dziecka, które niewłaściwie postępuje
- czyste konto – po zakończonych konsekwencjach za dane zachowanie dziecko otrzymuje czyste konto, nauczyciel nie powraca do tego, co było – żadnych pouczeń, odpytywania, przypominania o dokonanym przez dziecko niewłaściwym wyborze.

Stosowane konsekwencje, to konsekwencje naturalne i konsekwencje logiczne.

Konsekwencje naturalne („nauka na własnej skórze”)– są skutkiem wynikającym z jakiegoś wydarzenia czy sytuacji; pozwalają dziecku doświadczyć skutku jego nieodpowiedniego wyboru czy postępowania.
Konsekwencje naturalne będą stosowane w takich sytuacjach :
- gdy wyposażenie, zabawki, materiały dydaktyczne zostaną zniszczone, utracone lub skradzione z powodu niedbałości, niewłaściwego używania czy braku odpowiedzialności – nie zostaną naprawione bądź zakupione nowe, aż dzieci doświadczą straty, odczują ich brak
- gdy dzieciom wchodzi w nawyk zapominanie – nauczyciel nie będzie przypominał ani zdejmował z nich odpowiedzialności, robiąc za nie to, co same powinny zrobić
- gdy dzieci nie robią tego, co do nich należy – dzieci doświadczą skutków swojego zachowania
- gdy dzieci pracują powoli lub się ociągają – dzieci doświadczą konsekwencji swojego ociągania się (np. będą miały mniej czasu na zabawę, nie wyjdą na podwórko)

Konsekwencje logiczne – są zorganizowanymi możliwościami uczenia się. Aranżuje je osoba dorosła, a doświadcza dziecko. Są one logicznie powiązane z sytuacją lub niewłaściwym zachowaniem.
Skuteczność stosowanych konsekwencji logicznych zapewnią następujące czynniki :
- używanie normalnego tonu głosu
- wprowadzanie konsekwencji natychmiast
- używanie minutnika, gdy dzieci marudzą lub pracują powoli
- stosowanie konsekwencji tak często jak to będzie konieczne.

Konsekwencje logiczne będą stosowane miedzy innymi w takich sytuacjach :
1. gdy dzieci niewłaściwie używają zabawek, pomocy dydaktycznych i sprzętów – konsekwencja – odseparowanie na pewien czas od danego przedmiotu
2. gdy dzieci robią bałagan - konsekwencja –sprzątanie po sobie
3. gdy dzieci przejawiają destrukcyjne zachowanie - konsekwencja – jeżeli to możliwe, muszą to naprawić, wymienić lub zapłacić za zniszczone przedmioty
4. gdy dzieci niewłaściwie wykorzystują przywileje lub ich nadużywają - konsekwencja – cofnięcie lub zmiana przywileju na pewien czas
5. gdy dzieci zachowują się agresywnie - konsekwencja – tymczasowe odseparowanie agresywnych dzieci od pozostałych
6. gdy dzieci próbują wciągnąć nauczyciela w spory - konsekwencja – odseparowanie dziecka od nauczyciela na pewien czas
7. gdy dzieci nie są w stanie opanować podstawowych umiejętności - konsekwencja – ćwiczenie tych umiejętności w czasie przeznaczonym na zabawę
8. gdy dzieci zakłócają spokój podczas zajęć - konsekwencja – odseparowanie dziecka od określonej czynności
9. gdy dzieci przynoszą do przedszkola niedozwolone rzeczy - konsekwencja – odseparowanie dziecka od tego przedmiotu.

Jedną z konsekwencji logicznych będzie spotkanie z rodzicami, stosowane w przypadku, gdy próby rozwiązania problemu indywidualnie z danym dzieckiem nie powiodą się.

7. DWUETAPOWA PROCEDURA PRZERWY
Procedura ta przerywa niewłaściwe zachowanie, oddziela dziecko od publiczności i zapłaty za przeszkadzanie, pomaga dziecku szybko odzyskać panowanie nad sobą.

Przerwa będzie odbywana w miejscu oddalonym od pozostałych dzieci, np. w drugim końcu sali, przy oddzielnym stoliku. Jeśli podczas odbywania przerwy dziecko nadal będzie zakłócało porządek zostanie zastosowana procedura dwuetapowa czyli dziecko zostanie odesłane do pokoju nauczycielskiego pod opieką woźnej na czas dwa razy dłuższy. Czas odbywania przerwy będzie wyznaczany przez użycie minutnika. W przypadku testowania granic zostanie użyta procedura przerwy z ograniczoną możliwością wyboru. Procedura przerwy będzie stosowana natychmiast w przypadku naruszenia zasad. Gdy dziecko z powodu odbywania przerwy nie wykona jakiegoś zadania, np. podczas zajęcia, gdy zajęcie dobiegnie końca, dziecko zamiast się bawić musi wykonać to zadanie. Jeśli sytuacja będzie się powtarzać wielokrotnie (gdy będzie wielokrotnie stosowana dwuetapowa procedura przerwy), a dziecko wciąż będzie niewłaściwie się zachowywać, wtedy nauczyciel powiadamia rodziców.
Po odbyciu przerwy dziecko otrzymuje czyste konto. Przerwy będą wprowadzane tak często, jak będzie to konieczne.

Procedura przerwy będzie stosowana w przypadku :
- zachowania polegającego na zwracaniu na siebie uwagi
- zachowania polegającego na testowaniu granic
- zachowania lekceważącego
- zachowania buntowniczego
- zachowania antagonistycznego lub krzywdzącego
- rękoczynów lub innych agresywnych zachowań
- napadów złości.


VI. ZACHĘCANIE DO PRZESTRZEGANIA ZASAD I DO WSPÓŁPRACY

MOTYWACJA – POZYTYWNE KOMUNIKATY
Pozytywne, zachęcające komunikaty poprawiają samopoczucie i motywują do współpracy. Zaspokajają potrzebę przynależności, potwierdzają poczucie własnej kompetencji i wartości, a także napełniają wiarą we własne umiejętności radzenia sobie z trudnymi problemami.

Stosowanie pozytywnych komunikatów ma na celu :
- zachęcanie do lepszych wyborów – czasami dzieci niewłaściwie się zachowują, ponieważ nie wiedzą, że dostępne są inne możliwości, bardziej pomocne w poradzeniu sobie w danej sytuacji;
dzieci będą zapoznawane z różnymi sposobami radzenia sobie w trudnych sytuacjach poprzez bezpośrednie wskazanie przykładów postępowania oraz poprzez przykłady zawarte w literaturze dziecięcej, tekstach piosenek, wierszy, opowieściach wychowawczych, historyjkach obrazkowych itp.
- zachęcanie do właściwych działań – dokonanie odpowiedniego wyboru jest pierwszym ważnym krokiem, jednak ważniejszym celem wychowawczym jest osiągnięcie tego, aby dzieci postępowały zgodnie z tym wyborem. Czasami słowa zachęty są najskuteczniejsze wtedy, gdy od razu skupią się na działaniu, aby dać dziecku poczucie, że potrafi się właściwie zachować;
- zachęcanie do współpracy – za każdym razem, gdy dziecko pomaga, współpracuje, wnosi własny wkład, będą używane zachęcające komunikaty; zachęta zwiększa prawdopodobieństwo dalszej współpracy ze strony dziecka;
- zachęcanie do niezależności – jednym z najważniejszych celów wychowawczych jest asystowanie dzieciom podczas samodzielnego radzenia sobie z problemami, osiągniemy to za pomocą uczenia efektywnych umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, a także poprzez ograniczanie własnego, czyli wychowawców udziału, aby dzieci miały okazję samodzielnego doskonalenia tych umiejętności; zachęta odgrywa w tym procesie ważną rolę – dodaje dziecku pewności siebie w podejmowaniu ryzyka oraz w samodzielnym działaniu;
- zachęcanie do poprawy – niektóre umiejętności, takie jak robienie czegoś na zmianę lub nieprzerywanie czyjejś rozmowy, wymagają wielu prób i praktyki, zanim zostaną opanowane – jest to stopniowy proces, dlatego dzieci będą zachęcane do poprawy, pod uwagę będzie brany wysiłek, jaki dzieci wkładają, by nauczyć się nowej umiejętności, a nie wynik, bo na ten trzeba poczekać;

Szczególnego rodzaju zachęcającym komunikatem będą listy pochwalne wysyłane do rodziców jako forma uznania dla dziecięcych starań, współpracy i osiągnięć.

VII. KSZTAŁCENIE UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH
Zapoznawanie z różnymi sposobami radzenia sobie w trudnych sytuacjach poprzez bezpośrednie wskazanie przykładów postępowania oraz poprzez przykłady zawarte w literaturze dziecięcej, tekstach piosenek, wierszy, opowieściach wychowawczych, historyjkach obrazkowych itp. jest bardzo ważne, jednak w przypadku wielu dzieci – niewystarczające, aby opanować nową, nieznaną umiejętność. Dlatego będziemy pokazywać dzieciom jak się to robi, a także ćwiczyć nauczane umiejętności oraz dostarczać dodatkowych instrukcji poprzez:

Poznanie możliwości działania to zapoznanie z różnymi sposobami zachowania się w danej sytuacji poprzez zbadanie wraz z dzieckiem, w formie pytań, jakie są inne akceptowalne możliwości poradzenia sobie w danej sytuacji, przeanalizowanie konsekwencji niewłaściwego wyboru i niepodporządkowania się zasadom oraz zachęcanie dziecka, aby dokonało jednego z lepszych wyborów.

Zasadniczym elementem nauczania umiejętności społecznych jest przedstawienie określonej umiejętności w sposób przystępny dla dziecka. Rozbicie danej umiejętności na możliwe do nauczenia etapy, pozwoli nauczyć się tej umiejętności krok po kroku (w sposób bezpośredni bądź za pomocą scenek dramowych odgrywanych przez dzieci).

Zachowanie korygujące, dostarczające wzoru do naśladowania będzie stosowane zarówno w przypadku, gdy pojawiło się już nieposłuszeństwo, jak i wtedy, gdy nie wystąpiło niewłaściwe zachowanie, aby takim zachowaniom zapobiegać.
Uczenie umiejętności, kiedy nie występuje niewłaściwe zachowanie odbywać się będzie za pomocą następujących kroków:
- zaprezentowanie dzieciom wzoru do naśladowania w postaci korygującego zachowania
- zachęcanie dzieci, aby spróbowały zachować się we właściwy sposób
- docenianie dzieci, gdy używają danej umiejętności w sposób prawidłowy.
Uczenie umiejętności po tym, gdy dziecko postąpiło niewłaściwie odbywać się będzie za pomocą następujących kroków:
- użycie wyraźnego, stanowczego, wyznaczającego granice komunikatu
- podanie przykładu właściwego zachowania
- zachęcenie dziecka, aby spróbowało jeszcze raz, zachowując się we właściwy sposób
- docenianie starań i poprawy dziecka

Spróbuj jeszcze raz – gdy dziecko niewłaściwie się zachowa zostanie użyty stanowczy, wyznaczający granicę komunikat, następnie dziecko będzie zachęcane do postąpienia we właściwy sposób – „Spróbuj jeszcze raz”. Dziecko otrzyma możliwość pokazania, że potrafi dokonać lepszego wyboru i potrafi współpracować. Jeśli jednak dziecko wybierze sprzeciw, wówczas procedura prowadzić będzie do ograniczonego wyboru lub logicznych konsekwencji. Metoda ta kładzie nacisk na skorygowane działanie, a nie na nieodpowiednie zachowanie.

Dostrzeganie sukcesów dzieci – to jeden z najskuteczniejszych sposobów motywowania dzieci do nauki nowych umiejętności. Dzieci mają naturalną potrzebę chwalenia się tym, czego się nauczyły – nauczyciele będą zauważać moment, w którym dziecko stosuje nabyte umiejętności społeczne i będą to doceniać, aby motywować je do powtarzania akceptowalnych zachowań.
VIII. NAUCZYCIELE
Nauczyciele będą realizować program poprzez :
- indywidualne zapoznanie się z nowymi metodami i technikami
- kształcenie umiejętności posługiwania się nimi podczas sesji szkoleniowych WDN oraz praktycznego stosowania ich w pracy z dziećmi
- praktyczne wykorzystanie i doskonalenie zdobytych umiejętności
- uczenie własnym przykładem oraz przekazywanie teoretycznych wiadomości dotyczących stosowanych technik personelowi przedszkola
- uczenie własnym przykładem oraz przekazywanie teoretycznych wiadomości dotyczących stosowanych technik rodzicom


IX. RODZICE
Rodzice zostaną zapoznani z programem wychowawczym przedszkola.
Podczas zebrań i spotkań grupowych zostaną zapoznani z nowymi metodami i technikami, które będą wykorzystywane przez nauczycieli.
Podczas zajęć otwartych będą obserwować, w jaki sposób nauczyciele je stosują.
Rodzice będą zachęcani do współpracy i korzystania z proponowanych metod.


X. EWALUACJA
Ewaluacja programu zostanie dokonana na podstawie :
- obserwacji zachowań dzieci
- ankiety dla nauczycieli
- ankiety dla rodziców


BIBLIOGRAFIA:
MacKenzie Robert J., Kiedy pozwolić, kiedy zabronić w klasie, Biblioteka Wychowawcy, Gdańsk 2008













OPRACOWANIE MATERIAŁÓW DLA RODZICÓW
NT. METOD I TECHNIK STOSOWANYCH W RAMACH REALIZACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO



Anna Brodowska :
BUDOWANIE CZYTELNYCH KOMUNIKATÓW
TECHNIKA UPEWNIANIA SIĘ
TECHNIKA PRZECIĘCIA
TECHNIKA OCHŁONIĘCIA
TECHNIKA OGRANICZONEGO WYBORU

Elżbieta Majnusz:
KONSEKWENCJE :
Skuteczność stosowanych konsekwencji - czynniki
Konsekwencje naturalne

Magdalena Urbańczyk:
KONSEKWENCJE LOGICZNE

Dorota Konopka:
DWUETAPOWA PROCEDURA PRZERWY

Natalia Komierzyńska-Wanke
MOTYWACJA – POZYTYWNE KOMUNIKATY

Mirosława Dudek:
KSZTAŁCENIE UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH